Μετάβαση στην ενηλικίωση

5. Εξωτερική υποστήριξη

5.1. Υπηρεσίες σε τομείς μετάβασης

^{Photo:fotolia.com}

Πολλοί γονείς αισθάνονται  ότι οι φορείς  τους αφήνουν μόνους τους ,όταν μεγαλώνουν τα παιδιά τους. [5] Μια γερμανική έρευνα σε αυτούς τους τομείς επιβεβαιώνει ότι πολλές υπηρεσίες υποστήριξης στους τομείς του ελεύθερου χρόνου, της εκπαίδευσης και της διαβούλευσης είναι άγνωστες. Το σύστημα υποστήριξης είναι συχνά περίπλοκο και ασαφές και υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάλογα με την οργάνωση και την τοποθεσία. [6] Αυτή η πολυπλοκότητα οδηγεί σε προβλήματα προσανατολισμού και περιπλέκει τις αποφάσεις. Οι συμβουλευτικές και συντονιστικές υπηρεσίες φαίνεται να απουσιάζουν. [7] Η εύκολη πρόσβαση στις πληροφορίες - π.χ. ποιες υπηρεσίες ταιριάζουν στις οικογενειακές ανάγκες - θα ήταν μια μεγάλη υποστήριξη για πολλούς γονείς! Στη Γερμανία, αυτές οι υπηρεσίες παροχής συμβουλών υπάρχουν σε όλη τη χώρα στο πλαίσιο ενός κυβερνητικού προγράμματος υποστήριξης: "Δωρεάν συμβουλευτική και ανεξάρτητη συμμετοχή" § 32 SGB IX.

 

Το κεφάλαιο αυτό θα σας δώσει μια γενική εικόνα για τις πιθανές υπηρεσίες υποστήριξης και χωρίζεται στις εξής ενότητες:

• Υπηρεσίες υποστήριξης: ομάδες συνομηλίκων / σχέσεις / ελεύθερος χρόνος και εκπαίδευση (5.1.1.)

• Ατομική συμμετοχή: Αυτονομία και κατάρτιση δεξιοτήτων (5.1.2.)

• Υπηρεσίες υποστήριξης σχεδιασμού ζωής: Απασχόληση, διαβίωση , σχέση ζευγαριών (5.1.3.)

5.1.1.Υπηρεσίες υποστήριξης: ομάδες συνομηλίκων / σχέσεις / ελεύθερος χρόνος και εκπαίδευση

Με τις υπηρεσίες μεταφορών, οι εξωτερικοί  υποστηρικτές μπορούν να συνεισφέρουν σε μεγάλο βαθμό στις επικοινωνιακές δυνατότητες.
Η προσωπική συνοδεία σε δραστηριότητες με φίλους, όπως το " πρώτο ραντεβού " χωρίς γονείς (π.χ. βόλτα για ένα καφέ ή στον κινηματογράφο), είναι πολύτιμες εμπειρίες για την αυτοεκτίμηση. Η επαφή μπορεί να καθοδηγείται εντατικά, αν αυτό είναι απαραίτητο, π.χ. δίνοντας συμβουλές για την οικοδόμηση σχέσεων, υποστήριξη στις συνομιλίες και στην επικοινωνία,communication, όταν υπάρχουν δυσκολίες στην άρθρωση.
Αυτές οι υπηρεσίες προσφέρονται συχνά από εθελοντικές υπηρεσίες ή φοιτητές. Συχνά τα άτομα είναι στην ίδια ηλικία, κάτι που παίζει σημαντικό ρόλο στον κανονικό προσανατολισμό και στην βίωση της ταυτοποίησης. Συχνά, οι «νεαροί υποστηρικτές» θα γίνουν αυτόματα στοιχεία ταυτοποίησης και προσκόλλησης.
Σημείωση:
• Πολλές καθημερινές δραστηριότητες εκπαιδεύονται κατά τη διάρκεια της υποστηριζόμενης επαφής, όπως πως πληρώνω μονός μου το παγωτό μου, μαθαίνω τον δρόμο για το κατάστημα, κλπ.
• Οι καλές σχέσεις, ανεξάρτητα από τη γονική υποστήριξη, μπορούν να βοηθήσουν τους εφήβους με νοητική  αναπηρία να αναπτύξουν δικά τους, ίσως και καινούργια σχέδια, να τα υλοποιήσουν και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.

^{Photo: IB Suedwest gGmbH}

Ο ελεύθερος χρόνος και οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες προσφέρονται όλο και περισσότερο με ευκολότερη γλώσσα, βραδύτερο ρυθμό μάθησης και σε μικρότερες ομάδες. Τα εργαστήρια και τα ιδρύματα για άτομα με αναπηρία αλλά και οι επίσημοι πάροχοι υπηρεσιών αναπτύσσουν υπηρεσίες για άτομα με αναπηρίες σχετικά με χρήσιμα θέματα, όπως η εκμάθηση πρώτων βοηθειών, οι υγιεινές τροφές, η κλιμακτηριακή περίοδος και εκπαίδευση στη γραφή.

Οι δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου είναι η κατάλληλη ευκαιρία για την δημιουργία  νέων επαφών, π.χ. να αθληθούν, να παρακολουθήσουν μαθήματα ή πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Είναι σημαντικό οι έφηβοι να επιλέγουν μόνοι τους τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου τους . Όσο πιο διασκεδαστική είναι η δραστηριότητα, τόσο περισσότερο παρακινείται να συμμετάσχει σε ένα νέο παρθένο έδαφος.

Σήμερα υπάρχουν διάφορες υπηρεσίες ελευθέρου χρόνου ειδικές για το ΑΜΝΥ, όπως συναντήσεις αναψυχής, οργανωμένες εκδηλώσεις, ακόμα και ταξίδια μεγάλων αποστάσεων. Κατά τη διάρκεια της επαφής και σε ατομικές συναντήσεις , τα νέα ΑΜΝΥ  μπορούν να βοηθηθούν και να καθοδηγηθούν, ανάλογα με το αίτημα και την αναγκαιότητα.

Σημείωση:

• Η συμμετοχή σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες και σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου προσφέρουν καλές ευκαιρίες για απόκτηση εμπειριών προσωρινού διαχωρισμού.

• Για να είναι σε θέση να επιλέξει, το νέο ΑΜΝΥ θα πρέπει να έχει αρκετές πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες ελευθέρου χρόνου που βρίσκονται κοντά του.

5.1.2. Ατομική συμμετοχή : Αυτονομία και κατάρτιση δεξιοτήτων

Η προσωπική συνοδεία  με μεμονωμένη καθοδήγηση μπορεί να επιλεγεί συγκεκριμένα για ορισμένους τομείς, π.χ. για τα ψώνια στην αγορά ή την κυκλοφοριακή αγωγή . Στον τομέα της εκπαίδευσης και του ελεύθερου χρόνου προσφέρονται εκπαιδευτικά σεμινάρια για συγκεκριμένα θέματα.

^{Photo: IB Sued-West gGmbH}

Παράδειγμα: Μαθήματα προετοιμασίας για ανεξάρτητη διαβίωση

Οι νέοι μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις και εμπειρίες που τους προετοιμάζουν για την απόφαση για μια νέα μορφή στέγασης και την μετακόμιση από το σπίτι των γονιών τους (Γερμανία και Ελβετία):

Η διάρκεια και η ένταση της εκπαιδευτικής προσφοράς του εκπαιδευτικού προγράμματος προσαρμόζονται στο επίπεδο των συμμετεχόντων. Τα μαθήματα κατάρτισης διαρκούν από ένα έως τρία χρόνια και μπορεί να παρέχονται σε βασικό ή προχωρημένο επίπεδο. Συχνά υπάρχει η ευκαιρία για μια δοκιμαστική περίοδο σε ένα εκπαιδευτικό κατάλυμα αμέσως μετά το μάθημα, έτσι ώστε να μπορεί να δοκιμάσει την ανεξάρτητη διαβίωση σε ένα δικό του διαμέρισμα ή μια στέγη, χωρίς οικονομικό ρίσκο .

Στα μαθήματα,  εκπαιδεύονται στην οικοκυρική , αλλά και σε κοινές δεξιότητες διαβίωσης:

Μαγειρική, καθαρισμός, ψώνια, επικοινωνία, επίλυση συγκρούσεων, προσωπική υγιεινή, συμπεριφορά σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, χειρισμός χρημάτων, δραστηριότητες αναψυχής, επιθυμίες και όνειρα, κυκλοφοριακή αγωγή . Οι προσωπικές δεξιότητες, οι επιθυμίες και οι στόχοι, αλλά και οι ομαδικές δραστηριότητες έχουν σημαντικό ρόλο στα μαθήματα: Βιώνοντας μαζί με άλλους, οι νέοι μάθουν για τα δικά τους πλεονεκτήματα και αδυναμίες.

"Η υγιής υπερηφάνεια για τις δικές τους ικανότητες περιλαμβάνει και τη συνείδηση για τις δικές τους αδυναμίες. Μόνο μια αυτοεκτίμηση βασισμένη σε αυτή την ενσυνείδηση είναι βιώσιμη "[8]. Αποδεχόμενοι τις αδυναμίες, η υποστήριξη μπορεί να γίνει ευκολότερη και η υποστήριξη θεωρείται ως "μέτρο αυτονομίας και ανεξαρτησίας".

Οι συσχετισμοί μεταξύ αυτονομίας, ευημερίας και εξάρτησης μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

Η κατάσταση ευημερίας των ανθρώπων δημιουργείται από την ισορροπία μεταξύ της υψηλότερης δυνατής ανεξαρτησίας και της εξάρτησης που προκαλείται από την ανάγκη για υποστήριξη. Για να συνειδητοποιήσουμε την ανεξαρτησία με την προαναφερθείσα έννοια, η αυτονομία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανθρώπινη ευημερία.

 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: "Λίστα καθημερινότητας"

Ποιο θα ήταν το σχέδιο ημέρας του παιδιού σας;

Ρίξτε μια ματιά στη συγκεκριμένη πρόταση: Λίστα ελέγχου, Checklist

5.1.3. Υπηρεσίες υποστήριξης σχεδιασμού ζωής

Αυτή η ενότητα θέλει να σας ενημερώσει περαιτέρω σχετικά με τα ακόλουθα ζητήματα σχεδιασμού ζωής:

• Επαγγελματική κατάρτιση, απασχόληση

• Διαβίωση

• Υπηρεσίες υποστήριξης: σχέση ζευγαριού, οικογενειακά θεμέλια

 

Αλλά πρώτα ένα παράδειγμα για το πώς μπορείτε να πλησιάσετε τις επιθυμίες του παιδιού:

Η μέθοδος του προσωπικού μελλοντικού σχεδιασμού (PZP)

Για την υποστήριξη της ανάπτυξης των μελλοντικών σχεδίων και την υλοποίησή τους, διαμορφώθηκε η έννοια του ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού στα τέλη του ‘80 στις ΗΠΑ. Πρέπει να εξυπηρετεί, ότι και ο ίδιος ο άνθρωπος με τις επιθυμίες και τις απαιτήσεις του αποφασίζει για τη ζωή των ατόμων με αναπηρία και όχι για τα ιδρύματα για άτομα με αναπηρίες. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί μια προηγμένη αυτονομία του κάθε προσώπου και συμπεριλαμβάνοντας τους υποστηρικτές, να ενταχτεί πιο πολύ στην κοινωνία. [11]

Βασική μέθοδος του PZP είναι ο μελλοντικός σχεδιασμός με τους υποστηρικτές. Εδώ τα κύρια βήματα είναι: [12]

1. Προσδιορισμός της οικογένειας, των φίλων, των εμπειρογνωμόνων και των συνεργατών που θα τον υποστηρίξουν κατά τον μελλοντικό προγραμματισμό.

2. Ο προγραμματιστής προσκαλεί αυτούς τους ανθρώπους στο «μελλοντικό του πάρτι».

3. Εκεί, ο συντονιστής φροντίζει ώστε το ΑΜΝΥ να είναι στο επίκεντρο και ότι θα ακολουθηθούν τα όνειρά του και οι στόχοι του.

4. Ο βοηθός συντονιστής γράφει τα πρακτικά για κάθε βήμα της διαδικασίας.

5. Όλοι οι υποστηρικτές είναι σημαντικό να συμβάλλουν με δημιουργικές λύσεις και απόψεις και να βοηθούν τον υπεύθυνο σχεδιασμού κατά την υλοποίηση των βημάτων για την επίτευξη των στόχων.

Παράδειγμα: Melanie Bros-Spähn.

Οι φιλοδοξίες για την σταδιοδρομία της συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας PZP. Το αποτέλεσμα είναι ότι η Melanie επισκέπτεται καθημερινά τα κοινωνικά ιδρύματα με τον βοηθό της. Τα περιεχόμενα του σχεδιασμού φαίνονται στο βίντεο:

^{Photo: IB Sued-West gGmbH}

Σημείωση:

• Σκεφτείτε για την σταδιοδρομία και τις πιθανές εκπαιδευτικές δραστηριότητες του παιδιού σας την κατάλληλη στιγμή. Είναι πολύ σημαντικό να λάβουμε υπόψη τους τομείς ενδιαφέροντος και τα δυνατά και αδύνατα σημεία του. Η επαγγελματική κατάρτιση και η πρακτική άσκηση μπορούν να είναι πολύτιμες εμπειρίες.

• Χειριστείτε τις επιθυμίες του παιδιού σας δημιουργικά. Να χρησιμοποιείτε τις ικανότητες και τις επιθυμίες του ως ιδέες για νέες διαδρομές.

Στις χώρες της ΕΕ οι υπηρεσίες υποστήριξης στον τομέα της απασχόλησης είναι τόσο ανομοιόμορφες ώστε μπορούμε μόνο να δώσουμε γενικές παρατηρήσεις. Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν επίσης στην ενότητα "Ανθρώπινα δικαιώματα" - Απασχόληση για ΑΜΝΥ. "Human Rights" - Employment for PWID. 

Σε περίπτωση που σκεφτόμαστε συγκεκριμένες χρήσιμες συμβουλές, αναφερόμαστε στο σύστημα υποστήριξης στη Γερμανία: Όταν πρόκειται για την εύρεση εργασίας, τα άτομα με αναπηρίες συχνά εξαρτώνται από τη μακροπρόθεσμη στήριξη . Η επαγγελματική κατάρτιση με τη συνήθη έννοια με τα διαπιστευμένα διπλώματα είναι αδύνατη για άτομα με νοητική αναπηρία. Για τα άτομα  αυτά, υπάρχουν συγκεκριμένες δυνατότητες επαγγελματικής κατάρτισης, αλλά η διαχείριση είναι διαφορετική από χώρα σε χώρα της ΕΕ. Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις στη Γερμανία είναι η οργάνωση της υποστήριξης για την απασχόληση και την επαγγελματική κατάρτιση μεμονωμένα με προσωπική βοήθεια από έναν προσωπικό προϋπολογισμό. Μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν οργανισμό για το ΑΜΝΥ, στη Γερμανία υπάρχουν μονάδες επαγγελματικής κατάρτισης και τμήματα κατάρτισης των προστατευόμενων εργαστηρίων. Επιπλέον, στη Γερμανία προσφέρονται «κέντρα ημερήσιας φροντίδας» για άτομα που χρειάζονται πρόοδο σε ένα δεύτερο περιβάλλον και δεν έχουν επίκεντρο την αποδοτική απόδοση της εργασίας.

Μια επαγγελματική κατάρτιση μπορεί να οδηγήσει σε απασχόληση σε ένα συγκεκριμένο προστατευμένο εργαστήριο για το ΑΜΝΥ (σύστημα στη Γερμανία). Επίσης, ανοίγει την ευκαιρία να βρεθεί μια απασχόληση στην ελεύθερη  αγορά εργασίας. Και πάλι, τα υποστηρικτικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση διαφέρουν πολύ.

Όσοι συμμετέχουν σε μια επαγγελματική κατάρτιση σε ένα "προστατευμένο χώρο εργασίας" - τόσο εντός των ιδρυμάτων του συστήματος υποστήριξης  ΑΜΝΥ - συνήθως υποστηρίζονται επίσης όταν αναζητούν εργασία ή θα απασχοληθούν άμεσα μετά την κατάρτιση.

 

Μια επαγγελματική κατάρτιση - πού και πώς θα γίνει - είναι ένα τεράστιο βήμα προς την αυτονομία!

Σημείωση:

• Να έχετε μια καλή βοήθεια όταν ξεκινάτε μια επαγγελματική κατάρτιση. Προβλήματα όπως οι υπερβολικές απαιτήσεις, οι δυσκολίες συγκέντρωσης και οι συγκρούσεις με τους συναδέλφους είναι φυσιολογικές στην αρχή. Είναι σημαντικό να λάβετε βοήθεια γρήγορα και να αντιδράσετε αμέσως.

• Στη Γερμανία, πολλά εργαστήρια προσφέρουν προστατευμένες θέσεις εργασίας στην ελεύθερη  αγορά εργασίας για άτομα με αναπηρία και έχουν μια συνιστώσα γεφύρωσης προς την ενσωμάτωση που δίνει τη δυνατότητα διαμεσολάβησης και συμμετοχής.

• Για το παιδί σας - ανάλογα με την απαιτούμενη ποιότητα υποστήριξης - η επίσκεψη σε ένα κέντρο ημερήσιας φροντίδας μπορεί να είναι μια καλή εναλλακτική λύση. Για παράδειγμα, να προετοιμαστείτε για την επαγγελματική ζωή ή να ακολουθήσετε μια εύλογη ημερήσια δομή.

• Διαβίωση –στέγαση
  

"Υπάρχει μια σημαντική διαφορά στην ανάπτυξη των παιδιών με αναπηρίες. Όταν οι γονείς αφήνουν το παιδί τους με αναπηρία, δεν τον αφήνουν να ζήσει αυτόνομα, αλλά το δίνουν μακριά σε άλλα χέρια. Ειδικά αν το παιδί έχει βαριά  αναπηρία, οι γονείς μπορεί να έχουν την αίσθηση: Διώχνω  το παιδί μου. Αλλά το να αφήσουμε το ενήλικο παιδί, για παράδειγμα σε μια στέγη υποστηριζόμενης διαβίωσης, δεν είναι συμβιβασμός, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ένα βήμα προς μεγαλύτερη αυτονομία ». [13]

^{Graphics: IB Sued-West gGmbH}

Για πολλούς εφήβους με αναπηρία η μετακόμιση σε ένα δικό τους διαμέρισμα σημαίνει ότι θα μεγαλώσουν, ακόμα κι αν εξαρτώνται από μόνιμη στήριξη. Εάν το παιδί θέλει να μείνει με την οικογένεια, είναι σημαντικό να επιτρέπεται όσο το δυνατόν περισσότερη ανεξαρτησία - τόσο για το άτομο με αναπηρία όσο και για τους γονείς. Τουλάχιστον όταν οι γονείς, λόγω της ηλικίας τους, δεν είναι πλέον σε θέση να διαχειριστούν τη φροντίδα του παιδιού, πρέπει να ληφθεί η απόφαση σχετικά με το πού θέλει το παιδί να ζήσει και πού θα βρει έναν μόνιμο καλό χώρο διαβίωσης.

Ο αριθμός των πιθανών μορφών διαβίωσης  έχει πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια: Διακρίνουμε μεταξύ τους τις περιπατητικές  υποστηριζόμενες κατοικίες και τις σταθερές οικιστικές κατοικίες ή τις ζωντανές ομάδες. [14] Ο βαθμός υποστήριξης προσαρμόζεται στην ατομική ανάγκη υποστήριξης. Υπάρχει η 24ωρη φροντίδα, η υποστήριξη μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, ή και σε ορισμένους καθορισμένους χρόνους. Υπάρχουν υπαίθριες περιπατητικές ομάδες διαβίωσης στις οποίες οι σπουδαστές ζουν μαζί με άτομα με γνωστικούς περιορισμούς ή με κοινόχρηστα σπίτια που περιλαμβάνονται στην κοινωνία ως προγράμματα κοινωνικής στέγασης.

Συνήθως η βοήθεια στα καταλύματα προσφέρει υποστήριξη, παρέα και συμβουλευτικές υπηρεσίες καθ 'όλη τη διάρκεια της ημέρας, π.χ. την εξεύρεση ενός διαμερίσματος και τη διατήρησή του, τον οικογενειακό και οικονομικό σχεδιασμό, την προσωπική κρίση και τις συγκρούσεις, την επαφή με τα γραφεία και τους εργοδότες, την υγειονομική περίθαλψη και την παρακολούθηση των ιατρικών επισκέψεων.

Οι νεαροί ενήλικες με νοητική αναπηρία, όταν επιλέγουν μια κατάλληλη μορφή στέγασης, χρειάζονται εντατική υποστήριξη.

Οι παρακάτω εργασίες είναι πολύ χρήσιμες για την κοινή προετοιμασία με τους γονείς: [15]

• Συζητήστε για διαφορετικές μορφές στέγασης.

• Συγκεντρώστε πληροφορίες και εξετάστε τις ατομικές ανάγκες.

• Επισκεφθείτε επιλεγμένες κατοικίες και δοκιμάστε την προσωρινή διαμονή.

• Κατά τη μετάβασή οι γονείς  θα πρέπει να δίνει  στο προσωπικό της κατοικίας πληροφορίες σχετικά με το άτομο με αναπηρία και τις ανάγκες του, τα ενδιαφέροντα και τις εχθρικές του ανάγκες, σε περίπτωση που αυτό δεν μπορεί να γίνει από τον ίδιο.

• Η προετοιμασία και η συνοδεία της μετάβασης θα οδηγήσουν μάλλον σε θετικό αποτέλεσμα και θετικές εμπειρίες, εάν γονείς και οι ειδικοί  οργανώσουν τη διαδικασία μαζί. [16]

• Οι ειδικοί παιδαγωγοί στον τομέα της στέγασης πρέπει να συνεργάζονται στενά με τους νόμιμους κηδεμόνες.

 

Υπηρεσίες υποστήριξης: σχέση ζευγαριού, οικογενειακά θεμέλια

Η σεξουαλικότητα και την συντροφική σχέση είναι συχνά συνδεδεμένη με το ζήτημα της επιθυμίας να έχουν παιδιά. Οι ειδικοί παρακινούν να παίρνουν την συμβουλή από σχετικούς οργανισμούς όσον αφορά τη σημασία αυτού του θέματος. Πρέπει να ξεκινήσει και να συνοδευτεί μια ανακλαστική διαδικασία. Οι άνδρες και οι γυναίκες με αναπηρίες μπορούν να μάθουν να αξιολογούν τις ικανότητές τους ως γονείς. Για παράδειγμα, τι σημαίνει λεπτομερώς να είσαι  υπεύθυνος για ένα παιδί κάθε μέρα.

^{Photo: IB Sued-West gGmbH}

Σημείωση:

• Επιτρέψτε στο παιδί σας την ευκαιρία να έχει μια σχέση και συζητήστε το μαζί του/της . Η εμπειρία  μιας φιλίας ή ερωτικής σχέσης βοηθά τους νέους να χαλαρώσουν τη σχέση με την οικογένειά τους, να βρουν νέα σημεία προσκόλλησης και να μάθουν να ενεργούν σε ένα νέο περιβάλλον.

• Η εκπαίδευση σε σεξουαλικά θέματα αποτελεί βασική προϋπόθεση (επίσης και ως προστασία κατά της σεξουαλικής κακοποίησης). Δεν θα πρέπει να είναι γνωστός μόνο ο έλεγχος των γεννήσεων, αλλά το άτομο θα πρέπει να είναι σε θέση να εμποδίζει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

• Συμμετοχή σε εκπαιδευτικές ευκαιρίες σε αυτό το θέμα.

• Αφήστε το παιδί σας να συμμετάσχει σε αντίστοιχα εκπαιδευτικά σεμινάρια.

• Τα άτομα με νοητική υστέρηση μπορούν να είναι γονείς. Υπάρχει επαγγελματική υποστήριξη με τη μορφή "βοηθού γονέων".

 

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στην ενότητα "Σεξουαλική Υγεία", "Sexual Helth", π.χ. «Men’ς» ή «αναπαραγωγικό και σεξουαλικό σύστημα των γυναικών». "Men`s" or "women´s reproductive  and sexual system".