Ανθρώπινα Δικαιώματα & Εργασία

3. Εργασία

3.2. Η εργασία ως δικαίωμα. Διεθνείς οργανισμοί και πολιτικές

Άρθρο 23. Το δικαίωμα στην εργασία

(1) Όλοι έχουν δικαίωμα στην εργασία, στην ελεύθερη επιλογή απασχόλησης, σε δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας και στην προστασία από την ανεργία.

(2) Ο καθένας, χωρίς διακρίσεις, έχει δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση εργασία.

(3) Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα δίκαιης και ευνοϊκής αμοιβής που εξασφαλίζει για τον εαυτό τους και την οικογένειά τους αξιοπρεπή διαβίωση και συμπληρώνεται, αν είναι απαραίτητο, με άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.

(4) Ο καθένας έχει το δικαίωμα να σχηματίζει και να συμμετέχει σε συνδικάτα για την προστασία των συμφερόντων του.

 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Ας δούμε μαζί μερικούς όρους που χρησιμοποιούνται για την εργασία έτσι ώστε να διαμορφώθεί ένα κοινό πεδίο κατανόησης:

Αμοιβή: θεωρείται η αμοιβή ή άλλη αποζημίωση που παρέχεται σε αντάλλαγμα για τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Με απλά λόγια σημαίνει ότι ο εργαζόμενος πρέπει να ανταμειφθεί για το έργο του.

Συνδικαλιστική οργάνωση: πρόκειται για οργάνωση εργαζομένων που έχουν συναντηθεί για να επιτύχουν πολλούς κοινούς στόχους, όπως η προστασία της ακεραιότητας του εμπορίου, η βελτίωση των προτύπων ασφάλειας, η επίτευξη καλύτερων μισθών, παροχών (όπως οι διακοπές, η υγειονομική περίθαλψη και η συνταξιοδότηση) και οι συνθήκες εργασίας.

Διακρίσεις στην εργασία: Οι διακρίσεις στην εργασία γίνονται βάσει τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία, την εθνικότητα, τη σωματική ή διανοητική αναπηρία, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου από τους εργοδότες.

 

Ανάλυση του άρθρου

Το ανθρώπινο δικαίωμα στην εργασία αναγνωρίζει την εργασία ως κάτι το οποίο δικαιούται κάθε άτομο. Το δικαίωμα στην εργασία σημαίνει, πρωτίστως, το δικαίωμα συμμετοχής στις δραστηριότητες παραγωγής και εξυπηρέτησης της ανθρώπινης κοινωνίας και το δικαίωμα συμμετοχής στα οφέλη που προκύπτουν από αυτές τις κοινές δραστηριότητες σε βαθμό που εγγυάται επαρκές βιοτικό επίπεδο. Το δικαίωμα στην εργασία εξασφαλίζει ότι κανείς δεν αποκλείεται από την οικονομική σφαίρα.

Ο τύπος εργασίας ενός ατόμου, εξαρτάται από την πρόσβαση σε πόρους, την εκπαίδευση και την κατάρτιση. Ο εργαζόμενος μπορεί να είναι μισθωτός ή  αυτοαπασχολούμενος. Ένα βασικό χαρακτηριστικό της εργασίας είναι ότι επιτρέπει στα άτομα να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

Το δικαίωμα στην εργασία σημαίνει ότι η εργασία και η πρόσβαση σε πόρους διανέμονται κατά τέτοιο τρόπο που να επιτρέπει τη συμμετοχή όσων επιθυμούν να εργαστούν. Το δικαίωμα να εξασφαλίζει κανείς τα προς το ζην, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, συνεπάγεται, τουλάχιστον, ότι τα οφέλη που προκύπτουν από αυτές τις οικονομικές δραστηριότητες θα πρέπει να επαρκούν για την επίτευξη ενός ικανοποιητικού βιωτικού επιπέδου.

Το δικαίωμα στην εργασία δεν ικανοποιείται από τη συμμετοχή σε οποιοδήποτε είδος οικονομικής δραστηριότητας. Στην πραγματικότητα, περιλαμβάνει το «δικαίωμα όλων να έχει την ευκαιρία να βγάζει τα προς το ζην μέσω της εργασίας την οποία επιλέγει ή αποδέχεται ελεύθερα». Υπάρχει ένα σημαντικό στοιχείο της επιλογής και της ελευθερίας στην οικονομική δραστηριότητα για να εξασφαλίσει κάποιος τα προς το ζην. Το δικαίωμα στην εργασία συνεπώς σημαίνει όχι μόνο ότι η εργασία διανέμεται με τρόπο που να επιτρέπει τη συμμετοχή όλων, αλλά και ότι είναι επίσης μια εγγύηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Ευνοϊκές συνθήκες:

Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να εξασφαλίζουν δίκαιους μισθούς, ίση αμοιβή για ίση εργασία και ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν εγγυημένη ελάχιστη αμοιβή που να επιτρέπει την αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζομένων και των οικογενειών τους. Οι συνθήκες εργασίας πρέπει να είναι ασφαλείς, υγιείς και να μην υποβαθμίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι εργαζόμενοι πρέπει να διαθέτουν λογικές ώρες εργασίας, επαρκή ανάπαυση και ελεύθερο χρόνο, καθώς και περιοδικές και αμειβόμενες διακοπές/άδεια.